Przejdź do menu głównego Przejdź do treści

Teledetekcja w Ujściu Warty

Pełna nazwa projektu to „Ocena stanu zasobów przyrodniczych obszaru Parku Narodowego “ Ujście Warty” oraz cennych fragmentów otuliny z wykorzystaniem nowoczesnych metod teledetekcji w połączeniu z rozbudową interoperacyjnego Systemu Informacji Przestrzennej Parku” POIS.02.04-00-00-0006/18. Projekt został dofinansowany ze środków unijnych w kwocie 2 711 274,65 złotych. Głównym celem projektu jest zidentyfikowanie pozytywnych i negatywnych zmian zachodzących na terenie Parku oraz jego otuliny, na podstawie danych pozyskanych metodami teledetekcyjnymi oraz ich konfrontacji z danymi archiwalnymi.

Ulotki o projekcie "Teledetekcja w Ujściu Warty"

Już niedługo powstanie geoportal w ramach projektu "Teledetekcja w Ujściu Warty"

Jak pewnie pamiętacie od 2019 roku w Parku można było zaobserwować wzmożony ruch lotniczy oraz prowadzone były monitoringi naziemne przez grupy botaników. Były to działania wykonywane w ramach projektu „Teledetekcja w „Ujściu Warty”” polegające na pozyskaniu danych lotniczych za pomocą rozmaitych kamer zamontowanych na pokładzie samolotu. Zebrane dane poddano odpowiednim analizom w wyniku których powstało 38 map przedstawiających różne zjawiska występujące w Parku. Bardzo ważne było przeprowadzenie analiz w kontekście nie tylko tych pozytywnych procesów ale także tych negatywnych, wskazujących na duży wpływ na utratę walorów przyrodniczych Parku. Analizy takie pomogą w planowaniu środków zaradczych  niwelujących negatywny wpływ istniejących i niepożądanych procesów.

Wszystkie produkty analiz zostały zaimplementowane do nowo tworzonego w ramach projektu POIS. 02.04-00-00-0006/18,  geoportalu Parku Narodowego „Ujście Warty”. Produkty analiz oraz surowe dane będą ogólnodostępne dla zainteresowanych osób. Umożliwi to przeprowadzenie dalszych analiz, które mogłyby mieć znaczenie dla procesu zarządzania przedmiotami ochrony przyrody w Parku. Geoportal uruchomiony zostanie na koniec 2023 roku i umożliwi nie tylko dostęp do danych przestrzennych ale udział społeczeństwa w monitorowaniu bardzo ważnego obszaru stanowiącego najwyższą formę ochrony przyrody w Polsce.

Data publikacji: 21.12.2023

Cykl "Projektowe mapy" - część 3.

Od 2018 roku w Parku Narodowym „Ujście Warty” trwa projekt „Teledetekcja w Ujściu Warty”. Jego zadaniem jest zbadanie przyrody nowoczesną metodą – teledetekcją. Większości z nas to słowo, na pierwszy rzut oka może się skojarzyć jedynie z telefonem albo telewizją. I słusznie! Bo tak samo jak rozmowy przez telefon czy oglądanie telewizji, metoda teledetekcji działa na odległość. A dokładniej polega na zdobywaniu danych z lotu ptaka np. za pomocą drona, samolotu a nawet satelity.

Podczas badań metodą teledetekcyjną wykonuje się zdjęcia terenu. Jednak nie są to takie zwykłe zdjęcia, które robimy sobie podczas odwiedzin Parku. Są one wykonywane specjalną aparaturą, która pozwala pozyskać więcej danych niż na zwykłych fotkach. A takie zdjęcia to dopiero początek! Zebrane dane trzeba przeanalizować i sprawdzić. Tym zajmowała się grupa specjalistów z różnych dziedzin: botaniki czy hydrologii. W wyniku ich pracy powstała seria map m.in. mapa cennych siedlisk Natura 2000. Możecie ją zobaczyć na grafice poniżej.

Aby mogła powstać taka mapa potrzebne były różne informacje np. o stanie roślinności, gatunkach obcych inwazyjnych, ilości wody czy sposobie użytkowania terenu. Dane te musiały być sprawdzone przez specjalistów w terenie. W wyniku tych prac dowiedzieliśmy się, że na terenie Parku występuje 10 cennych siedlisk Natura 2000. Jak się okazało prace w terenie są niezbędne nawet przy tak nowoczesnej metodzie jak teledetekcja. Podczas badań naziemnych specjaliści stwierdzili dodatkowe 3 siedliska, których nie wykazały zdjęcia.

Na mapie poniżej, różnymi kolorami zaznaczone są powierzchnie, na których stwierdzono cenne siedliska Natura 2000.

W dalszej części artykułu, przeczytasz bardziej szczegółowe informacje na temat tej mapy.
 
Dzisiaj opowiem o mapie z grupy produktów inwentaryzujących oraz charakteryzujących zróżnicowanie siedlisk przyrodniczych Natura 2000 z wykorzystaniem parametrów teledetekcyjnych.

Po przeprowadzeniu analizy danych wejściowych powstała warstwa wektorowa powierzchniowa zapisana w formacie shp oraz geobazy plikowej ESRI, zawierająca mapę wybranych siedlisk przyrodniczych Natura 2000, występujących w zakresie przestrzennym analizy. Aktualność mapy jest zgodna z terminem pozyskania danych źródłowych tj. danych pozyskanych lotniczo w czerwcu i sierpniu 2020 r.

Mapa siedlisk przyrodniczych Natura 2000 powstała poprzez przetworzenie produktów wejściowych, przede wszystkim mapy roślinności, a także map gatunków obcych inwazyjnych, ekspansywnych, map wód powierzchniowych i użytkowania gruntów. Podstawą do wyznaczenia poszczególnych siedlisk były klasy roślinności. Ich zasięg był modyfikowany z wykorzystaniem pozostałych wymienionych wyżej produktów. Interpretację poszczególnych siedlisk przyrodniczych Natura 2000 wykonano w oparciu o aktualne wytyczne (Poradniki metodyczne, Przewodniki) dostępne w bazie Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska (https://natura2000.gdos.gov.pl/wytyczne-i-poradniki, stan na dzień 15.11.2021 r.). oraz Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska (http://siedliska.gios.gov.pl/pl/publikacje, stan na dzień 15.11.2021 r.).

Wykaz siedlisk przyrodniczych objętych opracowaniem metodami teledetekcyjnymi – obszar PNUW i część otuliny:
  • 3130 Brzegi lub osuszane dna zbiorników wodnych ze zbiorowiskami z Littorelletea, Isoeto-Nanojuncetea - 24,00 ha
  • 3150 Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion - 470,93 ha
  • 3270 Zalewane muliste brzegi rzek z roślinnością Chenopodion rubri p.p. i Bidention p.p. - 60,13 ha
  • 6120 Ciepłolubne śródlądowe murawy napiaskowe (Koelerion glaucae) - 37,59 ha
  • 6210 Murawy kserotermiczne (Festuco-Brometea i ciepłolubne murawy z Asplenion septentrionalis-Festucion pallescentis) - 0,86 ha
  • 6430 Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) - 18,19 ha
  • 6440 Łąki selernicowe (Cnidion dubii) - 45,89
  • 6510 Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) - 303,48
  • 91E0 - Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albae, Populetum albae, Alnenion glutinoso-incanae, olsy źródliskowe) - 642,19 ha
  • Olsy - Olsy (Carici elongatae-Alnetum) - 349,89 ha
Rozpoznanie terenowe oraz analiza materiałów archiwalnych udostępnionych przez Park, pozwalają dodatkowo stwierdzić na tym terenie następujące siedliska przyrodnicze Natura 2000, nie ujęte w ramach Produktu 3.1.2:

  • 3260 - nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis. W ramach Produktu 3.1.1 Mapa roślinności rzeczywistej sklasyfikowano jednostkę  Ranunculion fluitantis. Występowała ona w kilku niewielkich,  rozproszonych płatach. Dyskusyjne było przypisanie siedliska przyrodniczego do cieku, na którym zidentyfikowano ww. jednostkę roślinności rzeczywistej.
  • 91F0 - łęgowe lasy dębowo-wiązowo-jesionowe (Ficario-Ulmetum). W ramach Produktu 3.1.1 Mapa roślinności rzeczywistej nie wydzielono jednostki Ficario-Ulmetum. Niewielkie płaty tego zbiorowiska występują w rozproszeniu na terenie objętym analizą, a skład gatunkowy drzewostanu nie pozwolił na ich odróżnienie od innych jednostek łęgowych i olsowych.
  • Eutroficzne łąki wilgotne - zw. Calthion - “Eutroficzne łąki wilgotne ze związku Calthion nie zostały umieszczone w Załączniku I Dyrektywy Siedliskowej, nie opisano ich więc w Interpretation Manual (European Commission 2007). Jednak ze względu na bogactwo florystyczne, wysokie walory przyrodnicze i krajobrazowe, a także rosnące zagrożenie, przejawiające się spadkiem liczby gatunków i malejącym areałem, zasługują na uwagę i ochronę.” (Monitoring siedlisk przyrodniczych. Przewodnik metodyczny. Cz.IV) Mimo, iż w toku prac klasyfikacyjnych nad Produktem 3.1.1 Mapa roślinności rzeczywistej wyodrębniono jednostkę Calthion palustris, to jednak sklasyfikowane płaty cechują się  mniejszym bogactwem florystycznym, niż opisano to w cytowanym Przewodniku metodycznym. Z tego powodu wydaje się dyskusyjne przyjęcie zasięgu jednostki Calthion palustris z Produktu 3.1.1, jako zasięg siedliska przyrodniczego Eutroficzne łąki wilgotne, choć zapewne część spośród występujących na terenie Parku Narodowego "Ujście Warty" płatów spełnia jego kryteria.

Cykl "Projektowe mapy" - część 2.

Kończy się drugi kwartał 2022 roku i doczekaliśmy się kolejnych map wykonanych w ramach projektu „Teledetekcja w Ujściu Warty” finansowanego z funduszy unijnych. Zgodnie z umową POIS.02.04.00-00-0006/18 koszt projektu to 3 189734,89 złotych z czego 2 711274,65 to dofinansowanie unijne. W ramach projektu pozyskano surowe dane wykonane przy pomocy specjalnych kamer podwieszonych na samolotach. Dane zostały poddane specjalnej obróbce i są teraz przetwarzane za pomocą programów komputerowych, analizowane w rozmaity sposób by z tego koncentratu danych wyciągnąć interesujące dla nas rzeczy, które po odpowiedniej obróbce i zobrazowaniu stają się mapami.

Kolejną interesująca mapą jaką możemy się pochwalić to „Mapa granic mikrozlewni i terenów zalewowych”.

Mapa składa się z kilku warstw niosących informacje w kilku zakresach. Warstwy przedstawiają zasięg przestrzenny mikrozlewni i identyfikację obszarów potencjalnie zalanych wodą przy wskazanych, wysokich stanach wód rzecznych. Pokazują także lokalizację obszarów wyniesionych, które w okresie wyższego poziomu wód znajdują się nad powierzchnią lustra wody. Mapa powstała na podstawie materiałów wyjściowych takich jak: Numeryczny Model Terenu (NMT), „Aktualizacja granic mapy geomorfologicznej”, „Mapa wód powierzchniowych – stan aktualny”, „ Mapa podziału hydrograficznego Polski”, „Mapy zagrożenia i ryzyka powodziowego”, „Historyczne stany wód na wodowskazach” oraz dane z pomiaru poziomu wód prowadzonych w Parku.

Na podstawie danych wejściowych wykonano analizy w dwóch etapach. W pierwszym kroku analizy wykonano podział hydrograficzny dla badanego obszaru. Jako główną jednostkę przyjęto zlewnię. Zlewnia to obszar zawierający działy wodne, w obrębie którego wody powierzchniowe spływają grawitacyjnie do wspólnego odbiornika. W analizie uwzględniono hierarchiczność sieci rzecznej. Każdą wyznaczoną jednostkę określono mianem mikrozlewni. W wyniku tego działania w obszarze analizy wydzielono 10 mikrozlewni.

W drugim kroku analizy granice wszystkich utworzonych mikrozlewni zostały porównane z informacją o zasięgach i zagrożeniu wystąpienia powodzi, posiłkując się informacją o terenach, gdzie historycznie występowały wysokie stany wód. Pozwoliło to na określenie, które spośród wyznaczonych mikrozlewni mają potencjał do stagnowania wody. Na tej podstawie przeprowadzono symulację zasięgu obszarów zalewowych w oparciu o modelowanie rzędnej lustra wody na NMT. Celem takiego działania było określenie obszarów, które stanowią miejsca o dużym potencjale lęgowym, odpoczynkowym i żerowiskowym dla ptaków lęgowych na terenie Parku,uwzględniając rzędne terenu w przedziale 10.0 m n.p.m. do 12 m n.p.m. Dla poszczególnych rzędnych wyznaczono za pomocą warstw wektorowych miejsca zalewane oraz powierzchnie wynurzone ponad lustro wody.

Cykl "Projektowe mapy" - część 1.

Zakończył się kolejny rok badań i doczekaliśmy się kolejnych map wykonanych w ramach projektu „Teledetekcja w Ujściu Warty” finansowanego z funduszy unijnych. Zgodnie z umową POIS.02.04.00-00-0006/18 koszt projektu to 3 189734,89 złotych z czego 2 711274,65 to dofinansowanie unijne. W ramach projektu pozyskano surowe dane wykonane przy pomocy specjalnych kamer podwieszonych na samolotach. Zostały one poddane specjalnej obróbce i są teraz przetwarzane za pomocą programów komputerowych i analizowane w rozmaity sposób by z tego "koncentratu danych" wyciągnąć interesujące dla nas rzeczy. Te po odpowiedniej obróbce i zobrazowaniu stają się mapami. Jak wyglądają i o czym mówią mapy wykonane w ramach projektu opowiem Państwu w cyklu kilkunastu artykułów. Dzisiaj opowiem o mapie z grupy produktów inwentaryzujących roślinność lądową oraz charakteryzujących zróżnicowanie roślinności z wykorzystaniem parametrów teledetekcyjnych.

Mapa przestrzennego rozkładu teledetekcyjnych wskaźników roślinności związanych z cechami biofizycznymi roślin.

Powstały dwie warstwy rastrowe na podstawie danych hiperspektralnych pozyskanych w okresie wiosennym oraz w okresie lata. Dla każdego okresu obliczono 16 wskaźników spektralnych, które najlepiej opisują cechy biofizyczne roślinności. Pod uwagę brano aspekty takie jak kondycja, zawartość chlorofilu i innych barwników, biomasa, zawartość wody, wykorzystanie światła w procesie fotosyntezy oraz starzenie się roślin. Jednym ze wskaźników jest wskaźnik kondycji roślinności NDVI (patrz mapy poniżej).

Poniżej znajdziecie listę wskaźników, które uwzględniono w analizach danych hiperspektralnych dla omawianego produktu:
  • Anthocyanin Reflectance Index (ARI) charakteryzujący zawartość antocyjanów
  • Carotenoid Reflectance Index (CRI) charakteryzujący zawartość karotenoidów
  • Enhanced Vegetation Index (EVI) charakteryzujący kondycję roślinności, zawartość chlorofilu
  • Green Chlorophyll Index (GCI) charakteryzujący zawartość chlorofilu
  • Green Normalized Difference Vegetation Index (GNDVI) charakteryzujący kondycję roślinności, zawartość chlorofilu
  • Leaf Area Index (LAI) charakteryzujący biomasę
  • Modified Chlorophyll Absorption Ratio Index (MCARI) charakteryzujący kondycję roślinności, zawartość chlorofilu
  • Moisture Stress Index (MSI) charakteryzujący zawartość wody
  • Normalized Difference Infrared Index (NDII) charakteryzujący zawartość wody
  • Normalized Difference Vegetation Index (NDVI) charakteryzujący kondycję roślinności, zawartość chlorofilu
  • Photochemical Reflectance Index (PRI) charakteryzujący  wykorzystanie światła w procesie fotosyntezy
  • Plant Senescence Reflectance Index (PSRI) charakteryzujący starzenie się roślin
  • Soil Adjusted Vegetation Index (SAVI) charakteryzujący kondycję roślinności, zawartość chlorofilu
  • Structure Insensitive Pigment Index (SIPI) charakteryzujący  wykorzystanie światła w procesie fotosyntezy
  • Simple Ratio (SR) charakteryzujący kondycję roślinności, zawartość chlorofilu
autor: Robert Zdrojewski, specjalista ds. ochrony przyrody, data: 2022-03-25

"Teledetekcja w Ujściu Warty" podsumowanie 2021 r.

Kończy się 2021 rok i doczekaliśmy się kolejnych map wykonanych w ramach projektu „Teledetekcja w „Ujściu Warty”, finansowanego z funduszy unijnych. Zgodnie z umową POIS.02.04.00-00-0006/18 koszt projektu to 3 189734,89 złotych z czego 2 711274,65 to dofinansowanie unijne. W ramach projektu pozyskano surowe dane wykonane przy pomocy specjalnych kamer podwieszonych na samolotach. Dane zostały poddane specjalnej obróbce i są teraz przetwarzane za pomocą programów komputerowych. Dane analizowane są w rozmaity sposób najczęściej używane są do tego specjalnie opracowane algorytmy ale też niezbędne jest często wprawne oko by wykonać fotointerpretację zdjęć lotniczych. Z tego koncentratu danych wyciągane są interesujące nas rzeczy, które po odpowiedniej obróbce i zobrazowaniu stają się mapą.

W tym roku powstało aż szesnaście map obrazujących procesy zachodzące na obszarze Parku i jego otuliny. Mapy uwzględniają procesy związane z sukcesja, gatunkami roślin inwazyjnych, rozmieszczeniem drzew i krzewów, przesunięciem granic lasu na tereny otwarte, rozmieszczenie lasotwórczych gatunków drzew, rozmieszczenie martwych drzew i wiele innych związanych z dynamiką siedlisk. Bardzo ciekawe jest też zobrazowanie, przedstawiające zmiany zasięgów obszarów zalewania wodą powierzchniową, które to pokazuje miejsca z dużym potencjałem pod kątem bezpiecznych lęgowisk i żerowisk ptaków, związanych z krajobrazem rolniczym i mokradłowym.  Jednak najważniejsze z map to te pokazujące cenne zbiorowiska roślinności rzeczywistej oraz siedliska naturowe będące przedmiotem zainteresowania Unii Europejskiej.

Oprócz map, w czerwcu 2021 roku, powstał panel na którym zamieszczono już część z wykonanych map. Oprócz tego są też zamieszczone zobrazowania obszaru badań w podczerwieni, w kanałach wielospektralnych oraz numeryczny model terenu, który powstał na podstawie skanowania Parku wiązkami lasera. Dodatkowo stworzono model trójwymiarowy dzięki wykonanym wcześniej fotografiom lotniczym. Fotografie wykonano w czterech kierunkach świata. Panel zostanie uzupełniony o nowe produkty w połowie 2022 roku. Mając komplet map przystąpimy do tworzenia geoportalu parkowego, który będzie dostępny dla wszystkich zainteresowanych z końcem 2023 roku.

O najbardziej ciekawych mapach, które wykonano w ramach projektu – o tym jak powstawały, ile różnych innych źródeł danych wymagały i co ukazują napiszemy w następnych artykułach.

autor: Robert Zdrojewski, specjalista ds. ochrony przyrody, data: 2021-12-22

Ulotka informacyjna o projekcie

W ramach projektu "Teledetekcja w Ujściu Warty" powstała ulotka informacyjna. Można ją poobrać w pdf. Plik ten nie jest dostosowany do czytania przez urządzenia. Treść ulotki znajduje się w osobnym pliku.

"Teledetekcja w Ujściu Warty" podsumowanie 2020 r.

Rok 2020 w Parku Narodowym „Ujście Warty” był okresem intensywnych badań lotniczych i terenowych. Realizowane były one w ramach projektu POIS.02.04.00-00-0006/18 „Teledetekcja w Ujściu Warty”.

Począwszy od połowy czerwca wykonano kilka nalotów nad obszarem Parku i części jego otuliny. Za pomocą specjalistycznych kamer i skanerów laserowych wykonano zdjęcia badanego obszaru. Oprócz nalotów przeprowadzono również specjalne badania naziemne. Zajmowali się tych specjaliści z dziedziny botaniki, hydrologii, geomorfologii i teledetekcji. Badania wykonano na wytyczonych powierzchniach, reprezentujących poszczególne typy siedlisk przyrodniczych. Najważniejsze dane pozyskano w okresie wegetacji, kiedy roślinność była w pełni rozwinięta. Botanicy oznaczyli gatunki roślin na wyznaczonych powierzchniach. Określili również inne parametry badanych siedlisk tworząc tzw. identyfikatory referencyjne. Posłużą one do interpretacji zdjęć wykonanych zdalnie z samolotów.

Zdjęcia lotnicze i wyniki badań przyrodników zostały porównane z podobnymi badaniami z przeszłości. Pomocne były w tym specjalistyczne programy komputerowe. Służą one nie tylko do analizy badań przyrodniczych ale są także  wykorzystywane w innych dziedzinach nauki i gospodarki. W wyniku analiz i badań powstały mapy przedstawiające procesy i zjawiska przyrodnicze na terenie Parku.  

W 2020 roku powstały pierwsze mapy, które pokazują m.in. jak zmieniała się rzeźba terenu w Parku, w jakiej kondycji jest roślinność, jak zmieniła się sieć kanałów i starorzeczy. Wśród przekazanych Parkowi map znalazły się m.in. mapa pokazująca zasięg zalewania w zależności od poziomu wody w rzekach, mapa użytkowania gruntów, mapa zabudowy.

W nadchodzącym 2021 roku otrzymamy kolejne ciekawe mapy. Pokażą one informacje o roślinach inwazyjnych, sukcesji na terenie Parku oraz efektach prowadzonych tutaj działań ochronnych – ale o tym opowiem w innym artykule.

Aby w pełni wykorzystywać pozyskane w projekcie informacje, pracownicy Parku wzięli udział w szkoleniach w zakresie geoinformacji i fotogrametrii. Odbyły się one w marcu i październiku. Na szkoleniu korzystano z materiałów o tematyce dostosowanej do potrzeb Parku. Pracownicy nauczyli się wykonywać podstawowe analizy danych teledetekcyjnych. Potrafią też pozyskać je z baz internetowych oraz korzystać z danych pozyskanych przy pomocy dronów.

Projekt finansowany jest ze środków Unii Europejskiej w ramach programu POIiŚ 2014-2020. Całkowity koszt projektu wynosi 3 189 734,89 złotych, z czego kwota dofinansowania to 2 711 274,65 złotych.

autor: Robert Zdrojewski, data: 2021-01-11

Kolejne naloty i badania w projekcie

W miesiącach wakacyjnych, kiedy wielu z Was odpoczywało od znoju ciężkiej pracy w swoich ulubionych częściach świata, na parkowym niebie pojawiły się tajemnicze samoloty, krążące tu i tam. Jest to widok niecodzienny, ponieważ loty nad parkami narodowymi są dozwolone tylko w wyjątkowych przypadkach, za zgodą dyrektora parku. W tym przypadku naloty służyły pozyskaniu danych do projektu „Teledetekcja w Ujściu Warty”. Loty nad parkiem wykonano w czerwcu i sierpniu kiedy na parkowym niebie nie było ani jednej chmurki. Aby trafić na takie bezchmurne warunki trzeba poświęcić wiele godzin na śledzeniu pogody by w kilka godzin zebrać choć część danych. Udało się znaleźć pogodne dni, by w końcu przeprowadzić jedne z ostatnich badań lotniczych w tym projekcie. Tego roku skupiliśmy się, by za pomocą laserowego skanowania zebrać informację o wysokości i strukturze siedlisk roślin zielnych i drzewiastych. Dzięki temu można wyznaczyć granice roślinności ekspansywnej, zarejestrować informację o zróżnicowaniu wysokości, zwarcia i okazałości drzewostanów w parku lub wyznaczyć zmiany w granicy lasu, zakrzaczeń lub płatów trzcinowisk i roślin inwazyjnych porastających powierzchnię badanego obszaru. Zebraliśmy również informację z badania kamerą, która potrafi rejestrować różne długości wiązek świetlnych wysyłanych przez zbiorowiska poszczególnych gatunków roślin. Każde zbiorowisko odbija różniące się od siebie kombinacje wiązek dzięki czemu uzyskujemy kod dla każdego gatunku. Aby rozszyfrować kod na łąkach parkowych, w tym samym czasie co naloty, ekipy botaników uwijały się na wyznaczonych powierzchniach kontrolnych łąk, badając dokładny skład gatunkowy roślin. W ten sposób powstaną wzorce, dzięki którym będzie można rozpoznawać wśród danych z kamer, rozmaitość zbiorowisk roślinnych w całym parku i jego otulinie. Kolejnym z badanych parametrów była temperatura powierzchni terenu (badania termowizyjne dzienne i nocne). Na ich podstawie można odczytać informacje o kondycji roślinności i siedlisk. Zebrane i przeanalizowane dane powiedzą nam o tym czy dotychczas podejmowane działania ochronne przynoszą pozytywny skutek i czy należałoby coś zmienić by poprawić stan siedlisk na badanym obszarze.

Projekt finansowany jest ze środków unijnych w ramach programu POIiŚ 2014-2020; działanie 2.4, „ochrona przyrody i edukacja ekologiczna”, podtyp projektu 2.4.4d „Ocena stanu zasobów przyrodniczych w parkach narodowych przy wykorzystaniu nowoczesnych technologii teledetekcyjnych”

Całkowity koszt projektu 3189734,89 złotych, z czego kwota dofinansowania wyniesie 2711 274,65 złotych zgodnie z umową POIS.02.04.00-00-0006/18 zawartą w październiku 2018 roku pomiędzy Dyrektorem Parku a Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie.

autor: Robert Zdrojewski, data: 2020-09-30

Kolejny etap badań w projekcie

W ostatnich miesiącach zostały pozyskane kolejne dane w ramach projektu „Teledetekcja w Ujściu Warty”. 21 czerwca wczesnym rankiem można było zobaczyć krążący samolot. Latał on na wysokości ponad kilometra. Za pomocą specjalistycznej aparatury zrobione zostały hiperspektralne zdjęcia terenu Parku. Oznacza to, że zostały zrobione zdjęcia nie tylko w zakresie światła widzialnego – czyli podobne do takich, które my robimy swoimi aparatami, ale także zdjęcia w podczerwieni, ultrafiolecie i mikrofalach. Był to jeden z najważniejszych etapów badań. Dzięki nim będzie można bardzo szczegółowo zbadań roślinność bez konieczności wchodzenia w niedostępne tereny. 

Aby to jednak było możliwe w teren ruszyła ekipa naukowców. Botanicy szczegółowo badali rośliny w Parku. Ale nie w całym Parku a jedynie na tzw. powierzchniach referencyjnych. Takie powierzchnie będą później wzorem do analiz całego Parku. Oprócz roślinności badane były również parametry wody. Z wybranych zbiorników hydrolodzy pobierali próbki aby dokładnie zbadać m.in. temperaturę czy zawartość różnych związków chemicznych w wodzie. Badana była przejrzystość i głębokość zbiorników. Naukowcy nosili w plecakach specjalne odbiorniki GPS wyposażone w anteny. Dzięki nim można zlokalizować badaną powierzchnię z dokładnością do kilku cm!

Projekt finansowany jest ze środków unijnych w ramach programu POIiŚ 2014-2020; działanie 2.4, „ochrona przyrody i edukacja ekologiczna”, podtyp projektu 2.4.4d „Ocena stanu zasobów przyrodniczych w parkach narodowych przy wykorzystaniu nowoczesnych technologii teledetekcyjnych”

Całkowity koszt projektu 3189734,89 złotych, z czego kwota dofinansowania wyniesie 2711 274,65 złotych zgodnie z umową POIS.02.04.00-00-0006/18 zawartą w październiku 2018 roku pomiędzy Dyrektorem Parku a Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie.

data: 2020-08-01

Samolot nad Parkiem Narodowym "Ujście Warty"

14 października 2019 nad Parkiem Narodowym „Ujście Warty” można było zauważyć krążący samolot. Zwracał on uwagę, ponieważ jego trasa przelotu układała się w równoległe linie (co widać na zdjęciu). Nie ma jednak powodu do niepokoju, gdyż ta niewielka jednostka (dla wtajemniczonych – model samolotu to Partenavia P.68 Observer 2) wykonywała pomiary badawcze w ramach projektu „Ocena stanu zasobów przyrodniczych obszaru Parku Narodowego „Ujście Warty” oraz cennych fragmentów otuliny z wykorzystaniem nowoczesnych metod teledetekcji w połączeniu z rozbudową Interoperacyjnego Systemu Informacji Przestrzennej Parku”. Tego dnia wykonano nalot ze skanerem laserowym. Za pomocą wiązki lasera zbierana jest informacja o ukształtowaniu terenu oraz o pokryciu terenu. Pierwsze pomiary lotnicze wykonano w czerwcu tego roku. Polegały na wykonaniu zdjęć do ortofotomapy oraz wykonaniu zdjęć ukośnych do stworzenia modelu 3D obszaru Parku. Ale to jeszcze nie wszystko! Planowane są kolejne naloty, które będzie można obserwować do końca 2020 roku. Samolot należy do firmy MGGP Aero, która zajmuje się przeprowadzaniem badań w ramach projektu. Jeśli ktoś z Was ma ochotę poczytać coś tym w naszej siedzibie jest dostępna ulotka, szczegółowo opisująca cały projekt. Można ją też pobrać w pdf. 

Projekt finansowany jest ze środków unijnych w ramach programu POIiŚ 2014-2020; działanie 2.4, „ochrona przyrody i edukacja ekologiczna”, podtyp projektu 2.4.4d „Ocena stanu zasobów przyrodniczych w parkach narodowych przy wykorzystaniu nowoczesnych technologii teledetekcyjnych”

Całkowity koszt projektu 3189734,89 złotych, z czego kwota dofinansowania wyniesie 2711 274,65 złotych zgodnie z umową POIS.02.04.00-00-0006/18 zawartą w październiku 2018 roku pomiędzy Dyrektorem Parku a Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie.

autor: Robert Zdrojewski, data: 2019-10-21

Podpisanie umowy o dofinansowanie projektu dot. teledetekcji.

W dniu 29 października 2018 r. w siedzibie Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie Dyrektor Parku Narodowego „Ujście Warty” podpisał umowę o dofinansowanie projektu pn. „Ocena stanu zasobów przyrodniczych obszaru Parku Narodowego “ Ujście Warty” oraz cennych fragmentów otuliny z wykorzystaniem nowoczesnych metod teledetekcji w połączeniu z rozbudową interoperacyjnego Systemu Informacji Przestrzennej Parku”.

Projekt finansowany jest w ramach POIiŚ 2014-2020, Działanie 2.4 „Ochrona przyrody i edukacja ekologiczna”, podtyp projektu 2.4.4d „Ocena stanu zasobów przyrodniczych w parkach narodowych przy wykorzystaniu nowoczesnych technologii teledetekcyjnych”, nabór konkursowy nr  POIS.02.04.00-IW.02-004D1/17.

Głównym celem projektu jest zidentyfikowanie pozytywnych i negatywnych zmian zachodzących na terenie Parku Narodowego ”Ujście Warty” oraz jego otuliny na podstawie danych pozyskanych metodami teledetekcyjnymi w ramach projektu oraz konfrontacji tych danych z danymi archiwalnymi z jednoczesnym umożliwieniem gromadzenia, przetwarzania i ciągłego monitoringu procesów zachodzących w zasobach przyrodniczych przez kompatybilny i interoperacyjny z innymi, krajowymi systemami informującymi o stanie środowiska przyrodniczego, System Informacji Przestrzennej Parku.

autor: Robert Zdrojewski, data: 2019-07-05

Opracowanie uzupełniające do Projektu Planu Ochrony Parku Narodowego „Ujście Warty”

Doposażenie Ośrodka Muzealno-Edukacyjnego w Słońsku w sprzęt i pomoce do prowadzenia zajęć edukacyjnych.

Projekt pt. Doposażenie Ośrodka Muzealno-Edukacyjnego w Słońsku w sprzęt i pomoce do prowadzenia zajęć edukacyjnych jest realizowany dzięki dofinansowaniu z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Zielonej Górze.

Podpisanie umowy dotacji

Z dumą informujemy, że w dniu 17 lipca 2024 roku Park Narodowy "Ujście Warty" podpisał z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Zielonej Górze umowę dotacji na realizację zadania: Doposażenie Ośrodka Muzealno-Edukacyjnego Parku Narodowego „Ujście Warty” w sprzęt i pomoce dydaktyczne. W imieniu WFOŚiGW w Zielonej Górze umowę dotacji podpisał Prezes Mirosław Glaz, a ze strony Parku Narodowego "Ujście Warty" Remigiusz Wojtera - Dyrektor Parku i Bożena Helm - p.o. Głównego Księgowego. Środki WFOŚiGW w wysokości ponad 32 000 zł przeznaczone zostaną na zakup nowoczesnego sprzętu multimedialnego i pomocy dydaktycznych (m.in. projektorów z zestawem głośników, mikroskopów stereoskopowych, odlewów tropów zwierząt, gry edukacyjnej, tablicy suchościeralnej, pojemników z lupą). Wyposażymy również nasz hol w sztalugi malarskie do prezentacji wystaw czasowych, a sala ćwiczeń zyska grafikę przedstawiającą parkową łąkę. Dzięki tym zakupom zwiększymy atrakcyjności edukacji ekologicznej prowadzonej w naszym Ośrodku, na terenie całego Parku oraz podczas imprez plenerowych. Mamy nadzieję, że już jesienią pierwsi uczestnicy naszych zajęć edukacyjnych będą mogli korzystać z nowo zakupionego sprzętu.

Zakończenie realizacji działania „Doposażenie Ośrodka Muzealno-Edukacyjnego Parku Narodowego „Ujście Warty” w sprzęt i pomoce dydaktyczne”.

Z przyjemnością informujemy o zakończeniu realizacji działania „Doposażenie Ośrodka Muzealno-Edukacyjnego Parku Narodowego „Ujście Warty” w sprzęt i pomoce dydaktyczne”, które zostało dofinansowane ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Zielonej Górze.

Dotacja WFOŚiGW w wysokości ponad 32 000 zł i środki własne Parku przeznaczone zostały na zakup – na potrzeby Ośrodka Muzealno-Edukacyjnego w Słońsku - nowoczesnego sprzętu multimedialnego (notebook, 2 projektory, ekran projekcyjny, zestaw głośników z przyłączami, tablet) i pomocy dydaktycznych (12 mikroskopów stereoskopowych, tablica suchościeralna, kuchenka mikrofalowa, odlewy tropów zwierząt, 1000 sztuk gry edukacyjnej Ptasie Memo, 25 pojemników z lupą, 25 kompasów z linijką, 25 drewnianych aparacików fotograficznych, 10 000 sztuk ilustrowanej mapki Parku). Wszystkie te pomoce będziemy mogli przechowywać w nowo zakupionej szafie. Wyposażyliśmy również nasz hol w 12 sztalug malarskich do prezentacji wystaw czasowych. Sala ćwiczeń zyskała przepiękną grafikę przedstawiającą parkową łąkę. A wszyscy uczestnicy naszych zajęć edukacyjnych będą mogli korzystać ze 100 zakupionych siedzisk w kształcie liścia grzybienia białego.

Dzięki tym zakupom zwiększyliśmy atrakcyjności edukacji ekologicznej prowadzonej w naszym Ośrodku, na terenie całego Parku oraz podczas imprez plenerowych. Mamy nadzieję, że uczestnikom naszych zajęć edukacyjnych wszystkie te nowości przypadną do gustu.

Działania dofinansowane ze środków Funduszu Leśnego w 2024 r.

W 2014 r. ze środków Funduszu Leśnego zostaną zrealizowane nowe działania na terenie Parku Narodowego "Ujście Warty".

Podpisana umowa na dofinansowanie.

7 maja 2024 r. dyrektor Parku Narodowego "Ujście Warty" oraz dyrektor Generalnej Dyrekcji Lasów Państwowych podpisali umowę na dofinansowanie działań Parku Narodowego "Ujście Warty" ze środków Funduszu Leśnego.   
W ramach tej umowy zostaną sfinansowane niżej wymienione działania: 

1. Remont drewnianej kładki na ścieżce "Olszynki". W tym: 
  • Remont odcinka nr 1 o długości około 216 m, polegający na wypoziomowaniu kładki. Ze względu na podmokły charakter terenu, betonowe podpory kładki uległa znacznemu przechyleniu.
  • Remont odcinka nr 2 o długości około 270 m, polegający na wymianie drewnianych legarów oraz nawierzchni z desek. Położenie antypoślizgowej nawierzchni z ocynkowanej siatki.   
2. Badania naukowe: mszaki, porosty, grzyby makroskopowe, skoczogonki i roztocza w
    ekosystemach lądowych Parku Narodowego "Ujście Warty". W tym:
  • Porosty, mchy, wątrobowce i glewiki. Wyszukiwanie i spisywanie gatunków z poszczególnych grup taksonomicznych w różnych fitocenozach. Prace dokumentacyjne i laboratoryjne. 
  • Grzyby makroskopijne. Wyszukiwanie i spisywanie gatunków z poszczególnych grup taksonomicznych w różnych fitocenozach. Prace dokumentacyjne i laboratoryjne. 
  • Skoczogonki i roztocza. Wyszukiwanie i spisywanie gatunków z poszczególnych grup taksonomicznych w różnych fitocenozach. Prace dokumentacyjne i laboratoryjne. 
W 2024 r. dofinansowanie na wyżej wymienione działania ma wynieść 553 569,30 zł. (umowa nr EZ.0290.1.13.2024).

Remont ścieżki przyrodniczej "Olszynki"

11 września 2024 r. rozpocznie się długo wyczekiwany remont drewnianych kładek na ścieżce przyrodniczej "Olszynki". Prace będą wykonywane w ramach umowy dotacji podpisanej 7 maja 2024 r. i pochodzą ze środków Funduszu Leśnego. 
Oznacza to oczywiście czasowe zamknięcie ścieżki. Remont ma potrwać około 2 miesiące.

Remont ścieżki przyrodniczej "Olszynki" zakończony

Zakończył się remont dwóch odcinków ścieżki przyrodniczej "Olszynki". Kładka prowadząca przez las została wypoziomowana i pokryta siatką antypoślizgową. Kładka prowadząca przez odcinek łąkowy ścieżki została całkowicie wymieniona. Ten fragment również został pokryty siatką antypoślizgową. 
Cała ścieżka jest już dostępna do zwiedzania. 

Remont odcinka 1 i odcinka 2 ścieżki przyrodniczej "Olszynki" został sfinansowany ze środków funduszu leśnego przez Lasy Państwowe. Kwota dofinansowania wynosiła 342 379,11 zł.

Modernizacja budynku dyrekcji Parku Narodowego „Ujście Warty” w Chyrzynie 1, w tym modernizacja dachu wraz z obróbkami, kominami, orynnowaniem oraz instalacją odgromową

W ramach zadania środki zostaną przeznaczone na Modernizację budynku dyrekcji Parku Narodowego "Ujście Warty"

 

Modernizacja budynku dyrekcji Parku Narodowego „Ujście Warty” w Chyrzynie 1, w tym modernizacja dachu wraz z obróbkami, kominami, orynnowaniem oraz instalacją odgromową finansowane z dotacji celowej. Wartość całkowita zadania brutto 614 092,00 zł - w całości finansowane z dotacji celowej Ministerstwa Klimatu i Środowiska.

Umowa dotacji nr 23/DB/2024 podpisana w dniu 27.02.2024 r.
W ramach zadania środki zostaną przeznaczone na:
1)    wykonanie dokumentacji technicznej,
2)    rozbiórkę istniejącego pokrycia dachowego,
3)    wymianę okien połaciowych,
4)    wymianę pokrycia dachu , 
5)    wzmocnienie konstrukcji dachu w zakresie 10% wielkości, wymiana wszystkich podbitek
w tym podbitek na podcieniach przy wejściowej elewacji,
6) wymianę orynnowania wraz z prawidłowym odprowadzeniem wód deszczowych,
7) wymianę obróbek blacharskich,
8) rozbiórkę i przemurowanie kominów,
9) wymianę instalacji odgromowej,
10) montaż koszy zabezpieczających rury spustowe przed wpadaniem ptaków,
11) demontaż oraz ponowny montaż instalacji solarnej dla CWU,
12) w ramach kompensacji przyrodniczej - wykonanie lub zakup budek dla nietoperzy,
sztucznych gniazd oraz budek umożliwiających ptakom prowadzenie lęgów, nocowanie
a także tworzenia gniazd zimowych,
13) usługę pełnienia funkcji inspektora nadzoru inwestorskiego.

autor: Magdalena Jankowska; główny specjalista ds. administracji